Την ώρα που η Δυτική Αττική επιχειρεί να επουλώσει τις πληγές της μετά την ανείπωτη τραγωδία που έλαβε χώρα χθες με 15 νεκρούς και ακόμη έξι αγνοούμενους, αλλά και τις μεγάλες καταστροφές στις πληγείσες περιοχές, το «μαύρο κουτί» των ευθυνών έρχεται να δείξει πως αυτή μόνο «κεραυνός εν αιθρία» δεν ήταν.
Κι αυτό γιατί το ζήτημα της άναρχης ρυμοτόμησης, των αμέτρητων μπαζωμένων ρεμάτων και τις ελλιπούς υποδομής στο λεκανοπέδιο Αττικής έχει αναδειχθεί πολλές φορές στη δημόσια συζήτηση. Ελάχιστα όμως έχουν γίνει, προκειμένου να βελτιωθεί έστω οριακά αυτή η κατάσταση.
«Ακόμη και με αντιπλημμυρικά έργα κάποιες περιοχές δε σώζονται, εφόσον δεν αλλάξει η ρυμοτόμηση»
Σε αυτό το ζήτημα στέκεται, μιλώντας στο Τvxs.gr, ο ερευνητής γεωλόγος (ειδικός σε περιπτώσεις πλημμυρών), Μιχάλης Διακάκης, ο οποίος μαζί με άλλα μέλη της ομάδας διαχείρισης φυσικών καταστροφών του Τμήματος Γεωλογίας του ΕΚΠΑ επισκέφτηκαν χθες τις πληγείσες περιοχές. Αναφερόμενος λοιπόν στα βασικά αίτια της καταστροφής, ο κ. Διακάκης κάνει λόγο για «συνδυασμό των έντονων βροχών αλλά και του γεγονότος πως τα ρέματα έχουν πολύ μικρές διατομές λόγω των ανθρώπινων παρεμβάσεων».
«Οι πλημμύρες είναι φυσικό φαινόμενο, θα συνέβαιναν ούτως ή άλλως» αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Διακάκης, «όμως το μπάζωμα των ρεμάτων, που είχε ως αποτέλεσμα τα νερά να μετατρέπονται σε χείμαρροι προφανώς έκανε την κατάσταση πολύ χειρότερη». Πιο συγκεκριμένα, όπως επισημαίνει, «διαπιστώσαμε πως μέσα στο ρέμα ήταν χτισμένα κτίρια, υπήρχαν δρόμοι καθώς και γέφυρες και μάλιστα σε πολύ λάθος διαστάσεις». Σε ό,τι αφορά τα αντιπλημμυρικά έργα, ο κ. Διακάκης επισημαίνει ότι αυτά «προφανώς είναι αναγκαία, όμως ακόμη κι έτσι κάποιες περιοχές, όπως η Μάνδρα, δε σώζονται. Πρέπει να αλλάξει η ρυμοτόμηση, προκειμένου να δοθεί χώρος στα ρέματα».
«Βασικό μάθημα στο Πανεπιστήμιο η περίπτωση της Μάνδρας»
Η περιοχή της Μάνδρας Αττικής αποτελεί μια από τις χαρακτηριστικότερες περιπτώσεις της καταστροφικής ανθρώπινης παρέμβασης και αποτελεί σημείο αναφοράς για τον ακαδημαϊκό χώρο εδώ και πολλά χρόνια. Είναι χαρακτηριστικό πως ο ομότιμος καθηγητής Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Δημήτρης Παπανικολάου σημείωσε ότι η Μάνδρα Αττικής αποτελεί «βασική άσκηση» για τους μεταπτυχιακούς φοιτητές στο θέμα των πλημμυρών. «Την είχαμε επιλέξει σαν μια από τις χαρακτηριστικές περιπτώσεις, όπου η ανθρώπινη παρέμβαση και η άγνοια ή η αδιαφορία ή εν πάση περιπτώσει η μη γνώση και ουσιαστική ενασχόληση με το θέμα ήταν εγκληματικού χαρακτήρα», τόνισε.
Ο μεγάλος χείμαρος, που δημιουργείται από ένα δίκτυο μικρών ποταμιών σε μια ορεινή περιοχή μερικά χιλιόμετρα βόρεια της Μάνδρας, έχει μπαζωθεί σε μήκος άνω των 500 μέτρων και μάλιστα σε μεγάλο βαθμό αυτό έχει γίνει με ευθύνη του Δήμου, διαχρονικά. «Μετά την καταστροφή (σημ: έχει επαναληφθεί στην περιοχή τέσσερις φορές τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, αλλά όχι στο βαθμό της τραγικότητας που σημειώθηκε τη Δευτέρα) ψάχνουμε να δούμε τι γίνεται, ενώ είναι προαναγγελμένο, τα πάντα είναι προκαθορισμένα», ανέφερε ο κ. Παπανικολάου.
«Να ανοίξει μια μεγάλη κουβέντα για τις υποδομές»
Όλα τα παραπάνω προφανώς είναι ζητήματα γνωστά και στους τοπικούς φορείς. «Πρέπει να γίνει μια μεγάλη κουβέντα σχετικά με τις υποδομές αλλά και τη ρυμοτόμηση» παραδέχονταν στελέχη της δημοτικής αρχής Μάνδρας, προσθέτοντας όμως πως αυτή τη στιγμή προτεραιότητα είναι να προστατευτούν οι κάτοικοι της περιοχής και να αποκατασταθούν οι ζημιές.
Πιθανή σύνδεση με την κλιματική αλλαγή
«Τα πλημμυρικά φαινόμενα είναι συνηθισμένα τον Νοέμβριο επειδή αυτός ο μήνας είναι από τους πιο βροχερούς του χρόνου. Κάποια χαρακτηριστικά τους, όμως, όπως είναι η ένταση, μας επιτρέπει να συνδέσουμε τα φαινόμενα αυτά με την κλιματική αλλαγή», δήλωσε μιλώντας στο Αθηναϊκό Πρακτορείο ο διευθυντής της ΕΜΥ Αντώνης Λάλος αναφερόμενος στην ένταση των βροχοπτώσεων που έπληξαν τη Μάνδρα Αττικής, αλλά και την περιοχή της Σύμης.
Σημειώνεται πως οι ισχυρές βροχές και οι καταιγίδες θα συνεχιστούν και τις επόμενες ημέρες και θα συνοδεύονται κατά τόπους από χαλαζοπτώσεις και πολύ ισχυρούς ανέμους, όπως ανακοίνωσε σε έκτακτο δελτίο η ΕΜΥ. Το κύμα κακοκαιρίας θα πλήξει σταδιακά όλη τη χώρα μέχρι την Κυριακή.
